انقلاب اسلامی زمینه ها و پیامد ها، یک دگرگونی بزرگ سیاسی و اجتماعی بود که در فاصله بین بین ۱۷ دی ۱۳۵۶ تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ و با مشارکت طبقات مختلف مردم انجام پذیرفت و نظام پهلوی را سرنگون نمود.
زمینه روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی ایران به رهبری مرجع تقلید شیعه، روحالله خمینی را فراهم آورد. تفکرات و شخصیتهای اسلامی در این انقلاب حضور برجسته داشتند و امام خمینی آن را «انقلاب اسلامی» خواند.
علاوه بر اسلامگرایی، ایدئولوژیهای مختلفی نظیر سوسیالیسم و ناسیونالیسم نیز در انقلاب ایران حضور داشتند. در عین حال این انقلاب نخستین انقلابی در خاورمیانه است است که طی آن، اسلامگرایی به پیروزی رسید.
این انقلاب آخرین نمونه از انقلابهای کلاسیک قرن بیستم بود که با گفتمانهای قهری، سلبی و آشتیناپذیر با تکیه بر ایدئولوژی به نتیجه رسید. بخش مهمی از علت به ثمر نشستن این انقلاب این بود که روشنفکران لائیک و چپ نیز در این انقلاب، خود را با امام خمینی و اسلامگرایان همسو میدیدند.
درباره کتاب
انقلاب اسلامی زمینه ها و پیامد ها کتابی است تنظیمشده در سه بخش مجزا. بخش ابتدایی کتاب در تلاش است تا رهیافتی تئوریک را از انقلاب اسلامی به دست دهد. کتاب انقلاب اسلامی زمینهها و پیامدها کوشیده است تا با مد نظر قرار دادن نظریههای گوناگون پیرامون شکلگیری انقلاب ایران، نظریه مطابق واقعیت و نسبتاً جامع را در خصوص این انقلاب به دست دهد.
بخش دوم این اثر به دوران پس از انقلاب اسلامی در ایران میپردازد و سیری از تکامل این پدیده ارائه میدهد. بخش سوم کتاب نیر اختصاص دارد به ارائه مثالهای از انقلابهای دیگر در سراسر جهان با انقلاب اسلامی.
فصل اول کتاب میپردازد به ارائه تعریفهای کلی پیرامون مفهوم انقلابهای سیاسی ـ اجتماعی و مقایسهای ارائه میدهد بین انقلاب و انواع دیگر خیزشهای اجتماعی؛ فصل دوم به شرایط و اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران پیش از انقلاب میپردازد.
فصل سوم و چهارم پیرامون بررسی علل و عوامل شکلگیری و به ثمر رسیدن انقلاب است و اینکه چه عواملی این روند را تسریع نمود. فصل پنج به شرایط و اوضاع سیاسی و اجتماعی پس از انقلاب میپردازد و اشاراتی هم به تدوین قانون اساسی میکند.
فصل شش مقایسهای میان انقلاب اسلامی و انقلابهای برجسته جهان است و فصل هفت به بررسی دستاوردهای انقلاب در سه سطح ملی، جهان تشیع و جهان اسلام میپردازد؛ و نهایتاً فصل هشتم به آسیبشناسی انقلاب اختصاص دارد.
درباره نویسنده
منوچهر محمدی متولد سال ۱۳۱۸ در کرمان و عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران است. منوچهر محمدی همچنین تا کنون چندین مقاله نیز پیرامون انقلاب اسلامی ایران و مسائل مربوط به آن ارائه نموده است.
سایر کتب
از دیگر آثار منوچهر محمدی میتوان به این عناوین اشاره نمود:
- مصدق در گذر تاریخ
- بیداری جهان اسلام
- تحلیلی بر انقلاب اسلامی
- انقلاب اسلامی و نظام جهانی
- تحلیلی بر کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲
- ضربهپذیری منافع امنیتی ایالات متحده آمریکا
- نظم نوین جهانی از نگاه سیاستمداران خارجی
- انقلاب اسلامی در میان انقلابهای بزرگ جهان
- رابطه امام خمینی (ره) و مردم در انقلاب اسلامی
- انقلاب اسلامی در مقایسه با انقلابهای فرانسه و روسیه