رضا خان و توسعه ایران

رضا خان و توسعه ایران کتابی است برای معرفی و نقد دوران پهلوی اول. مدافعان رضاشاه او را «پدر ایران نوین» می‌دانند و پادشاهی او از سوی حامیانش «دیکتاتوری منور» نامیده شد که آرمان‌های جنبش منور الفکری در ایران را پی گرفت، اما به تدریج، نوعی استبداد فردی در حکومت را در پیش گرفت.

از سویی دیگر مخالفان رضاشاه او را مسئول «بر باد رفتن مشروطیت» در ایران می‌دانند و معتقدند اگر چه پهلوی اول توانست نظام حکمرانی به ظاهر مدرنی تأسیس کند، اما دموکراسی، مجلس، انتخابات و آزادی را در ایران محدود کرد.

با وقوع جنگ جهانی دوم، با وجود اعلام بی‌طرفی در سال ۱۳۲۰، متفقین ایران را اشغال کردند. سپس با اولتیماتوم بریتانیا، رضاشاه مجبور به استعفا، ترک ایران و واگذاری پادشاهی به ولیعهدش محمد رضا پهلوی شد. سرانجام سه سال بعد، در ۶۶ سالگی در ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی درگذشت.

درباره کتاب

این کتاب تلاش دارد تا در خلال معرفی اقدامات انجام گرفته در حوزه‌های گوناگون در دوره پهلوی اول، نسبت آن‌ها را با مقوله توسعه مورد بررسی قرار دهد. کتاب با معرفی انواع رویکردهای گوناگون به توسعه‌، نوع رویکرد اتخاذ شده در عصر پهلوی اول به توسعه را مورد واکاوی قرار می‌دهد.

فصل نخست کتاب به مباحث نظری و تعریف مفاهیم اصلی اختصاص یافته. در طی این فصل ضمن ارائه تعریفی از توسعه و بیان تاریخچه‌ای از آن، رویکردهای عمده توسعه مورد بررسی قرار می‌گیرد. در فصل دوم به پیشینه توسعه در ایران پیش از عصر پهلوی اول با تکیه بر عصر قاجاریه پرداخته شده است.

فصل سوم کتاب، به معرفی اجمالی رضاخان و چگونگی روی کارآمدن او می‌پردازد. فصل چهارم درباره توسعۀ سیاسی است و فصل پنجم و ششم به بررسی توسعه فرهنگی اجتماعی و توسعه اقتصادی دردوره پهلوی اول پرداخته است.

درباره نویسنده

سید حسین فلاح‌زاده متولد سال ۱۳۴۲ است. وی عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه باقرالعلوم است. وی از سال ۱۳۶۰ پس از اتمام سطوح مقدماتی حوزه وارد دروس خارج شده است. تحصیلات دانشگاهی او در رشته تاریخ از سال ۱۳۶۷ در دانشگاه تهران در مقطع کارشناسی آغاز شد.

پس از آن مدرک کارشناسی ارشد را در دانشگاه تبریز و در سال ۱۳۷۴ اخذ نموده؛ مدرک دکتری وی نیز از دانشگاه شهید بهشتی در سال ۱۳۸۴ اخذ شده است. وی در حال حاضر استادیار دانشگاه‌های باقرالعلوم ، شهید بهشتی و پیام نور است.

سایر کتب

از جمله آثار فلاح‌زاده می‌توان به این عناوین اشاره نمود:

• تاریخ تشیع
• مجموعه مقالات تاریخ اسلام
• کتابشناسی توصیفی امام محمد باقر (ع)
• فرهنگ و رفتاری سیاسی ایرانیان در قرن سوم