درباره شر جلد اول الاهیات سنتی

درباره شر در معنای عام، به عنوان مخالف یا عدم وجود خیر تعریف می شود. از این رو می‌تواند یک مفهوم بسیار گسترده باشد، اگرچه در استفاده روزمره اغلب به صورت محدودتر برای صحبت در مورد شرارت عمیق و علیه خیر عمومی استفاده می شود.

به طور کلی، شر به شکل‌های متعدد ممکن است به چشم آید، مانند شکل شر اخلاقی و شخصی که معمولاً با این کلمه همراه است، یا شر طبیعی غیرشخصی (مانند بلایای طبیعی یا بیماری). در تفکر دینی، به شکل شیطان نیز بروز می‌یابد.

گاهی نیز فراطبیعی و ابدی انگاشته می‌شود. در حالی که برخی ادیان، جهان‌بینی‌ها و فلسفه ها بر «خوب در مقابل شر» تمرکز دارند، برخی دیگر وجود و سودمندی شر را هنگامی که در خصوص مردم بیانش می‌نمایند، انکار می‌نمایند.

شر می‌تواند نشان‌دهنده بی‌اخلاقی عمیق باشد، اما معمولاً بدون پایه‌ای استوار بر درک شرایط انسانی این تلقی نادرست و ناممکن است. مثلاً در هندوئیسم نزاع و رنج ریشه‌های واقعی شر به شمار می‌روند.

در برخی زمینه‌های مذهبی، شر به عنوان یک نیروی ماوراء طبیعی توصیف شده است. تعاریف شر و تحلیل انگیزه‌های آن متفاوت است. عناصری که معمولاً با اشکال شخصی شرارت مرتبط هستند شامل رفتار نامتعادل از جمله خشم، انتقام، نفرت، آسیب روانی، مصلحت اندیشی، خودخواهی، جهل، تخریب و غفلت می‌شوند.

درباره کتاب

در جلد نخست مجموعه دوجلدی «درباره شر»، نگاه سنتی و نقد آن‌ها و در جلد دوم رویکردهای الهیاتی مدرن را از نظر خواهیم گذراند. در جلد نخست، ابتدا دو روایت تحلیلی و تازه از «برهان شر» از جمله روایت شلنبرگ مطرح می‌شود تا با اصل برهان شر از راه تقریرهای تازه آن آشنایی یابیم.

سپس پای سخن «فیلسوفان کلاسیک» همچون هایدگر، هیوم، کانت، فروید و یونگ و «الهیات ادیان» شامل «تئودیسه یهودی»، «تئودیسه مسیحی»، «تئودیسه اسلامی» و «تئودیسه هندی» می‌نشینیم. بعد از آن علل و عوامل «ناکامی تئودیسه‌های سنتی» را از نظر متفکران مدرن پی‌گیری می‌کنیم. می‌خوانیم که از نظر منتقدان مدرن سه نوع «نقد گفتمانی»، «نقد اخلاقی» و «نقد اگزیستانسی» به الهیدانان سنتی وارد است.

در جلد دوم که به بازنمایی پاسخ‌های جدید می‌پردازد، حاصل کوشش خلاقانه و تحول‌خواه «الهیات مدرن» در پاسخ به مسئله شر را از نظر می‌گذرانیم:

• الهیات خدای گشوده تا «الهیات پویشی
• الهیات اعتراض
• الهیات شکاکانه
• الهیات مبتنی بر معرفت‌شناسی اصلاح‌شده
• الهیات روایی
• الهیات صلیب
• الهیات شبانی
• الهیات اگزیستانسی
• الهیات عمل‌گرایانه
• الهیات فمینیستی

درباره نویسنده

نعیمه پورمحمدی، مترجم اصلی اثر حاضر (درباره شر) استادیار فلسفه دین دانشگاه ادیان و مذاهب قم است؛ وی مدرک دکتری فلسفه و کلام اسلامی را داراست. وی تا کنون مدرس دوره‌های بسیاری به زبان‌های انگلیسی و فارسی بوده است که برای آشنایی بیشتر به ذکر دوره‌های فارسی برگزارشده توسط ایشان اشاره می‌شود:

• دروس تخصصی رشتۀ فلسفۀ دین در دانشگاه ادیان و مذاهب از سال ۱۳۹۳ تا کنون
• دروس تخصصی رشتۀ فلسفۀ دین شامل براهین اثبات خدا در دانشگاه خوارزمی در سال ۱۳۹۶
• دروس مرتبط با فلسفه و کلام در رشته‌های دیگر در سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۸در دانشگاه پیام نور قم و سلفچگان
• دروس تخصصی رشتۀ دین‌پژوهی شامل فلسفۀ دین،‌ دین و عقلانیت، دین و اخلاق در دانشگاه ادیان و مذاهب از سال ۱۳۹۱ تا کنون
• دروس تخصصی رشتۀ مذاهب کلامی شامل کلام جدید، اشاعره و ماتریدیه، کلام شیعه در دانشگاه ادیان و مذاهب از سال ۱۳۹۰ تا کنون
• دروس تخصصی رشته فلسفه دین شامل کلام جدید، مسئله شر،‌ براهین اثبات خدا در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی در سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹
• دروس تخصصی رشتۀ فلسفۀ دین شامل صفات خدا و مسئلۀ شر و بررسی براهین اثبات خدا در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی از سال ۱۳۹۶
• دروس رشتۀ فلسفه و کلام شامل منطق، کلام، فلسفۀ اسلامی، فلسفۀ غرب، صرف و نحو، قرآن و حدیث در دانشگاه پیام نور قم، کهک در سال ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸
• دروس معارف اسلامی شامل اندیشۀ اسلامی، انسان در اسلام، حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام و اخلاق اسلامی در چندین دانشگاه کشور از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۸
• دروس زبان انگلیسی عمومی و تخصصی در رشته‌های مختلف در سه مقطع کارشناسی،ارشد و دکتری در دانشگاه پیام نور قم و کهک و سلفچگان و ادیان و مذاهب از سال ۱۳۸۷ تا کنون

سایر کتب

سایر کتاب های نعیمه پورمحمدی  عبارتند از:

• جهان معلول‌ساز: دربارۀ اخلاق معلولیت، انتشارات توانمندان
• ژن بد! سقط جنین گزینشی؛ پرسشهای اخلاقی، قم، انتشارات کتاب طه
• ایمان و اخلاق: مقایسۀ رویکرد الهیات کرکگور و اشاعرۀ متقدم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب.