حقوق کیفری شورای اروپا

حقوق کیفری شورای اروپا به مجموعه‌ای از قواعد و مقررات اشاره دارد که برای مقابله با جرایم در سطح فراملی و در چارچوب حقوقی اتحادیه اروپا وضع شده‌اند. این شاخه از حقوق، به منظور حفظ امنیت و نظم عمومی در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا و هماهنگ‌سازی قوانین کیفری این کشورها ایجاد شده است.

حقوق کیفری اتحادیه اروپا شامل مجموعه‌ای از مقررات و دستورالعمل‌ها است که توسط نهادهای اتحادیه اروپا، به ویژه کمیسیون اروپا و پارلمان اروپا، تصویب می‌شوند و به کشورهای عضو امکان می‌دهند تا اقدامات حقوقی مؤثری علیه جرایم سازمان‌یافته، تروریسم، قاچاق انسان، جرایم مالی و سایبری و سایر جرایم فراملی انجام دهند.

یکی از مهم‌ترین مفاهیم در حقوق کیفری اتحادیه اروپا، اصل صلاحیت جهانی (Universal Jurisdiction) است که به کشورهای عضو اجازه می‌دهد در مورد برخی از جرایم، بدون توجه به محل وقوع جرم یا ملیت مجرم، اقدام به تعقیب قضایی نمایند.

این اصل، به ویژه در مورد جرایمی مانند جنایات جنگی، نسل‌کشی و جرایم علیه بشریت کاربرد دارد. همچنین، اصل اعتماد متقابل (Mutual Trust) یکی دیگر از مفاهیم کلیدی در این حوزه است که به کشورها اجازه می‌دهد به تصمیمات قضایی یکدیگر احترام گذاشته و آن‌ها را به رسمیت بشناسند، از جمله اجرای حکم‌های صادره در سایر کشورهای عضو.

اتحادیه اروپا با تصویب قوانین مختلفی از جمله دستورالعمل مقابله با قاچاق انسان (Directive 2011/36/EU) و دستورالعمل محافظت از منافع مالی اتحادیه اروپا (Directive 2017/1371) تلاش کرده است تا قوانین کیفری کشورهای عضو را هماهنگ کرده و از تداخل قوانین و تضاد منافع جلوگیری کند.

در نهایت، حقوق کیفری اتحادیه اروپا در تلاش است تا از طریق ایجاد یک چارچوب حقوقی مشترک، مقابله با جرایم فراملی و حفاظت از ارزش‌های اساسی اتحادیه اروپا را تضمین کند.

درباره کتاب

کتاب «حقوق کیفری شورای اروپا» (Droit pénal de l’Union européenne) توسط ژان پرادل، گئرت کورستنز و گرت فرملن نوشته شده است و به تحلیل ساختار و اصول حقوق کیفری در سطح اتحادیه اروپا و تأثیرات آن بر کشورهای عضو می‌پردازد.

این اثر در چارچوبی جامع، موضوعات مختلفی را شامل می‌شود، که از آن جمله می‌توان به این سرفصل‌ها اشاره نمود:

• اصول حقوق کیفری در اتحادیه اروپا؛
• هماهنگی قوانین کیفری کشورهای عضو؛
• همکاری قضایی و پلیسی در مسائل کیفری؛
• حقوق بشر و حمایت‌های کیفری در چارچوب اتحادیه اروپا.

این کتاب منبعی معتبر و کاربردی برای دانشجویان حقوق، پژوهشگران و متخصصانی است که به مطالعه حقوق کیفری در سطح اتحادیه اروپا و تأثیرات آن بر نظام‌های حقوقی داخلی کشورهای عضو علاقه‌مند هستند.

نویسندگان با توجه به تجارب علمی و عملی خود، تحلیلی جامع از موضوعات مختلف حقوق کیفری اتحادیه اروپا ارائه داده‌اند و به بررسی دستورالعمل‌ها و مقررات شورای اروپا در این زمینه پرداخته‌اند.

این اثر که همان‌گونه که اشاره شد، به‌صورت مشترک توسط «ژان پرادل» (Jean Pradel)، «گئرت کورستنز» (Geert Corstens) و «گرت فرملن» (Gert Vermeulen) نوشته شده است. به بررسی نظام حقوق کیفری کشورهای عضو شورای اروپا می‌پردازد.

این کتاب تلاش می‌کند تا تصویری جامع از اصول، قوانین و رویه‌های حقوق کیفری در کشورهای اروپایی ارائه دهد. به موضوعات مختلفی از جمله اصول حقوق کیفری، رویه‌های قضایی، تعاریف و تفسیر جرایم و همکاری‌های بین‌المللی در زمینه مبارزه با جرایم فراملی و جرایم سازمان‌یافته می‌پردازد.

این کتاب شامل تحلیل‌های مفصلی درباره موضوعاتی همچون اصل «عدم دادرسی دوباره» (ne bis in idem)، حمایت از حقوق بشر در دادرسی‌های کیفری، و حقوق قربانیان جرایم در چارچوب حقوق کیفری اروپا است.

درباره نویسنده

ژان پرادل حقوقدان برجسته فرانسوی و استاد بازنشسته حقوق کیفری و جرم‌شناسی در دانشگاه پواتیه (University of Poitiers) است. او یکی از متخصصان شناخته‌شده در حوزه حقوق کیفری اروپا و حقوق بشر به شمار می‌آید. آثار متعددی در زمینه حقوق کیفری و اصول حاکم بر آن در کشورهای اروپایی و همچنین تحلیل نظام‌های کیفری مختلف نوشته است.

پرادل به دلیل مطالعات گسترده و تألیفات پرشمار خود در زمینه حقوق کیفری تطبیقی و نیز تحلیل حقوق کیفری اتحادیه اروپا، از تأثیرگذارترین شخصیت‌ها در این حوزه محسوب می‌شود.

گئرت کورستنز قاضی و حقوقدان برجسته هلندی است که در گذشته به عنوان رئیس دیوان عالی هلند خدمت نموده. او دارای تجربیات گسترده‌ای در زمینه حقوق کیفری و همکاری‌های قضایی بین‌المللی است.  حوزه تفسیر قوانین کیفری اتحادیه اروپا و حقوق بشر فعالیت داشته است.

کورستنز با ارائه مقالات و سخنرانی‌های متعدد، به‌ویژه در زمینه استقلال قضایی و حاکمیت قانون، به عنوان یکی از متخصصان مهم حقوق کیفری اروپا شناخته می‌شود. در همکاری‌های قضایی در سطح اتحادیه اروپا نقش بسزایی داشته است.

گرت فرملن استاد حقوق کیفری و جرم‌شناسی در دانشگاه خنت (Ghent University) در بلژیک است. به عنوان یکی از صاحب‌نظران برجسته در زمینه حقوق کیفری اروپا و حقوق بین‌الملل کیفری شناخته می‌شود.

او در زمینه جرایم سازمان‌یافته، قاچاق انسان، و حقوق بشر فعالیت‌های پژوهشی گسترده‌ای داشته است. فرملن همچنین به عنوان مشاور در کمیسیون‌های مختلف اتحادیه اروپا در حوزه مبارزه با جرایم فراملی و همکاری‌های پلیسی و قضایی فعالیت می‌کند.

سایر کتب

از میان آثار بسیار این مؤلفین در زمینه‌های گوناگون حقوق، می‌توان از این عناوین نام برد.

ژان پرادل:

• Droit pénal general (حقوق کیفری عمومی)، Cujas، ۱۹۸۸؛
• Droit pénal special (حقوق کیفری ویژه)، Cujas، ۱۹۹۴؛
• Droit pénal international et européen (حقوق کیفری بین‌المللی و اروپایی)، Cujas، ۲۰۰۲.

گئرت کورستنز:

• Understanding European Union Law (درک حقوق اتحادیه اروپا)، Hart Publishing، ۲۰۰۵؛
• Judicial Independence in the European Union (استقلال قضایی در اتحادیه اروپا)، Intersentia، ۲۰۰۷؛
• The Dutch Supreme Court and the Common Law (دیوان عالی هلند و حقوق عمومی)، Kluwer Law International، ۲۰۱۰.

 گرت فرملن:

• EU Criminal Law (حقوق کیفری اتحادیه اروپا)، Maklu، ۲۰۱۴؛
• Essential Texts on International and European Criminal Law (متون اساسی حقوق کیفری بین‌المللی و اروپایی)، Maklu، ۲۰۱۵؛
• Evidence in European Asylum Procedures (ادله در فرآیندهای پناهندگی اروپا)، Intersentia، ۲۰۱۶.