صهیونیسم در آذربایجان چه می کند؟

صهیونیسم در آذربایجان و فعالیت‌های آن به چندین عامل سیاسی، اقتصادی و امنیتی مرتبط است و در چندین دهه اخیر به ویژه در زمینه‌های زیر قابل توجه بوده است:

1. روابط دیپلماتیک و همکاری‌های امنیتی: اسرائیل و جمهوری آذربایجان از دهه ۱۹۹۰ میلادی به بعد، روابط دیپلماتیک خود را گسترش داده‌اند. این روابط شامل همکاری‌های گسترده امنیتی و نظامی نیز بوده است. جمهوری آذربایجان یکی از خریداران اصلی تجهیزات نظامی اسرائیل است، که از جمله پهپادها، سیستم‌های دفاع هوایی و دیگر تجهیزات پیشرفته می‌باشد. این همکاری‌ها به دلیل موقعیت استراتژیک جمهوری آذربایجان و نزدیکی آن به ایران، برای اسرائیل اهمیت زیادی دارد.
2. همکاری‌های اقتصادی و انرژی: اسرائیل و جمهوری آذربایجان در زمینه‌های اقتصادی نیز همکاری‌هایی دارند. جمهوری آذربایجان یکی از منابع تأمین انرژی اسرائیل است و نفت و گاز این کشور از طریق خطوط لوله به اسرائیل صادر می‌شود. این همکاری‌ها برای اسرائیل به منظور تأمین امنیت انرژی خود اهمیت دارد.
3. نفوذ در قفقاز جنوبی: اسرائیل به دلیل اهمیت ژئوپلیتیکی قفقاز جنوبی، به ویژه در ارتباط با ایران، سعی در تقویت روابط خود با کشورهای این منطقه، از جمله جمهوری آذربایجان، داشته است. از طرف دیگر، جمهوری آذربایجان نیز از روابط خود با اسرائیل برای تقویت جایگاه منطقه‌ای خود و مقابله با تهدیدات امنیتی استفاده می‌کند.

این روابط و فعالیت‌ها به ویژه در سال‌های اخیر به دلیل تحولات منطقه‌ای و افزایش تنش‌ها میان ایران و اسرائیل، بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند.

درباره کتاب

وقوع چندین جنگ میان اعراب و اسرائیل که طی چند دهه ادامه یافت, اسرائیل را در منطقه منزوی کرد. به طوری که در میان همسایگان به صورت جزیره درآمد. یکی از راهبردهای تل‌آویو برای عبور از این حالت برقراری ارتباط با کشورهای مسلمان غیرعرب در منطقه خاورمیانه و اطراف آن بود که به «دکترین پیرامون» یا «دکترین بنگوریون» مشهور شده است.

علی‌رغم همه حساسیت‌هایی که در منطقه وجود داشت، اسرائیلی‌ها توانستند در ایجاد رابطه با برخی کشورها به موفقیت‌ها و پیشرفت‌هایی دست یابند. این امر به صورت قابل ملاحظه‌ای در روابط دوجانبه این رژیم و جمهوری آذربایجان قابل مشاهده است که در ابعاد مختلف طی دو دهه گذشته توسعه پیدا نموده و در دو سال اخیر یک جهش قابل توجه را تجربه کرده است.

بدون شک مناسبات دوجانبه اسرائیل و آذربایجان همواره و ذاتاً متوجه ضلع سومی به نام ایران بوده و خواهد بود. زیرا در یک سو آذربایجان به عنوان همسایه ایران از پیوندهای گسترده و عمیق تاریخی، تمدنی، فرهنگی، مذهبی و قومی با ایران برخوردار است.

در سوی دیگر اسرائیل قرار دارد که به دلیل اختلافات عمیق سیاسی و ایدئولوژیک، به دشمن شماره یک ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی تبدیل شده است.

در صهیونیسم در آذربایجان، ابعاد و زوایای گوناگون روابط اسرائیل و آذربایجان و پیامدهای مختلف آن برای امنیت ملی و منطقه‌ای ایران بررسی و تحلیل شده است.

درباره نویسنده

ولی کوزه‌گر کالجی، محقق و نویسنده ایرانی است که تخصص اصلی او در زمینه مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی به ویژه در قفقاز جنوبی، آسیای مرکزی و جمهوری آذربایجان است. او پژوهشگر ارشد در مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه (Middle East Strategic Studies) بوده و در زمینه‌های مرتبط با سیاست خارجی ایران، امنیت منطقه‌ای و مسائل قومی فعالیت می‌کند.

کوزه‌گر کالجی مقالات علمی و تحلیل‌های بسیاری در زمینه سیاست خارجی ایران و مسائل منطقه‌ای نوشته و منتشر کرده است. او همچنین به طور منظم در کنفرانس‌ها و نشست‌های علمی شرکت می‌کند و به تحلیل مسائل روز منطقه‌ای و بین‌المللی می‌پردازد. برخی از موضوعاتی که او به آن‌ها پرداخته شامل روابط ایران و جمهوری آذربایجان، تحولات قفقاز جنوبی و مسائل قومی در این مناطق است.

به دلیل تخصص او در این حوزه‌ها، نوشته‌های کوزه‌گر کالجی در ایران به عنوان یکی از منابع معتبر در تحلیل و پژوهش درباره مسائل مرتبط با قفقاز و آسیای مرکزی شناخته می‌شود و آثار و مقالاتش مورد توجه دانشگاهیان، پژوهشگران و سیاستمداران است

سایر کتب

ولی کوزه‌گر کالجی مقالات متعددی در زمینه مسائل مربوط به منطقه قفقاز جنوبی و کشورهای پیرامون این منطقه دارد. علاوه بر این مقالات، وی تألیفاتی نیز در قالب کتاب منتشر نموده است.

• ایرلند، وزارت امور خارجه، ۱۳۹۲؛
• تحولات سیاسی جمهوری ارمنستان (۱۹۸۸ ـ ۲۰۱۳ میلادی)، آشیان، ۱۳۹۳؛
• جریان‌های سیاسی جمهوری ارمنستان (مبانی فکری، دیدگاه‌ها و رویکردها)، آشیان، ۱۳۹۳؛
• مجموعه امنیتی قفقاز جنوبی، پژوهشکده مطالعات راهبردی، ۱۳۹۳؛
• ایران، روسیه و چین در آسیای مرکزی: تعامل و تقابل با سیاست خارجی آمریکا، وزارت امور خارجه، ۱۳۹۵؛
• اسلام و جریانهای اسلامی در جمهوری آذربایجان، مؤسسه خبرگزاری فارس، ۱۳۹۷؛
• سالنمای مخاطرات امنیت بین‌المللی ایران (جمعی از نویسندگان)، مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران، ۱۳۹۸