حقوق کیفری محیط زیست

حقوق کیفری محیط زیست شاخه‌ای از حقوق کیفری است که به بررسی و تعیین مسئولیت‌های کیفری و مجازات‌های مربوط به رفتارهای مخرب و زیان‌آور به محیط زیست می‌پردازد. این شاخه از حقوق، شامل مجموعه‌ای از قوانین و مقررات است که به منظور جلوگیری از تخریب محیط زیست و حفاظت از منابع طبیعی، حیات وحش، آب‌ها، خاک، و هوا وضع شده‌اند.

هدف اصلی حقوق کیفری محیط زیست، پیشگیری از اعمالی است که به محیط زیست آسیب می‌زنند و برخورد قانونی با آنها می باشد. این قوانین در سطح ملی و بین‌المللی تنظیم شده و شامل جرایمی مانند آلودگی هوا و آب، شکار غیرقانونی، تخریب جنگل‌ها، و حمل و نقل مواد سمی و خطرناک می‌شوند.

یکی از چالش‌های اصلی، اثبات و پیگیری این جرایم است. زیرا آسیب‌های محیط زیستی گاه به صورت غیرمستقیم و در طول زمان ایجاد می‌شوند. شناسایی مجرمان اصلی یا مسئولیت شرکت‌ها و نهادها دشوار است.

به همین دلیل، بسیاری از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی تلاش می‌کنند تا با تصویب قوانین دقیق‌تر، ایجاد نهادهای نظارتی قوی‌تر، و همکاری‌های بین‌المللی، از وقوع این جرایم جلوگیری کنند و در صورت وقوع، مجرمان را به پاسخگویی وادارند.

حقوق کیفری محیط زیست، به نوعی واکنش قانونی به نگرانی‌های جهانی درباره حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از نابودی منابع طبیعی برای نسل‌های آینده است.

درباره کتاب

کتاب حقوق کیفری محیط زیست نوشته ناصر قاسمی به بررسی مباحث مربوط به جنایات زیست‌محیطی و مسئولیت کیفری افراد و شرکت‌ها در قبال این جنایات می‌پردازد. این اثر با هدف تبیین اصول و مبانی حقوق کیفری در حوزه محیط زیست و بررسی قوانین ملی و بین‌المللی مرتبط، به تحلیل وضعیت موجود در ایران و مقایسه آن با استانداردهای جهانی می‌پردازد.

ناصر قاسمی در این کتاب تلاش کرده تا با ارائه یک رویکرد جامع، جنبه‌های مختلف حقوق کیفری محیط زیست را برای دانشجویان، پژوهشگران و فعالان حقوقی و محیط زیستی مورد بررسی قرار دهد.

این کتاب شامل فصل‌های متعددی است که هر یک به بررسی جنبه‌ای از این حقوق می‌پردازد.، از جمله:

• انواع جرایم زیست‌محیطی
• مسئولیت کیفری شرکت‌ها و نهادها
• نقش سازمان‌های بین‌المللی در مقابله با جرایم محیط زیستی
•  چالش‌های حقوقی و اجرایی
• به نواقص موجود در قوانین داخلی ایران

درباره نویسنده

ناصر قاسمی، نویسنده و پژوهشگر در زمینه حقوق محیط زیست است. او دارای تألیفات و مقالات متعددی در این حوزه می‌باشد و به تحلیل مسائل حقوقی زیست‌محیطی و جنبه‌های مختلف حقوق کیفری در این زمینه پرداخته است.

از سری پژوهش‌های وی می‌توان به عناوین زیر اشاره نمود:

• بررسی علل و عوامل ارتکاب جرایم شکار و صید در استان‌های مازندران و گلستان و ارایه شیوه‌های حقوقی کاهش این جرایم، منتشر شده در فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، ۱۳۹۳.
• بررسی معضلات زیست محیطی ـ حقوقی شهرستان اسلامشهر، فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، ۱۳۹۳؛
• بررسی حقوقی- قضایی چگونگی و نقش اعمال حقوق شهروندی در محیط زیست، فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، ۱۳۸۸؛
• بررسی وضعیت حقوقی ـ زیست محیطی منابع آب سطحی مورد استفاده شرب در تهران، فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، ۱۳۸۶؛
• حقوق کیفری محیط زیست (مطالعه تطبیقی در حقوق ملی و بین‌المللی)، سازمان حفاظت محیط زیست، ۱۳۸۰.

سایر کتب

از دیگر آثار ناصر قاسمی می‌توان به این عناون اشاره نمود.

• بررسی حقوقی صیانت از تنوع زیستی در پرتو مقررات بین‌المللی و منطقه‌ای، میزان، ۱۳۸۳؛
• حقوق بین‌الملل محیط زیست (با رویکردی به نظام‌های حقوقی ملی)، جنگل، ۱۳۸۸؛
• تأثیرات حقوقی تغییرات اقلیمی بر تعهدات بین‌المللی کشورها، میزان، ۱۳۹۲؛
• حقوق محیط زیست در نظام حقوقی ایران (تحلیل قوانین و مقررات)، دانشگاه تهران، ۱۳۹۵؛
• مسئولیت مدنی در قبال خسارات زیست محیطی، میزان، ۱۳۹۸.