نوسازی، توسعه، جهانی شدن

نوسازی، توسعه، جهانی شدن و آغاز مدرنیته در نیمه اول قرن نوزدهم در کشورهای اروپای غربی با تغییرات عمده‌ای در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی همراه بود.

انقلاب صنعتی، که از اواخر قرن هجدهم آغاز شد و در قرن نوزدهم به اوج خود رسید، نقش مهمی در شکل‌گیری مدرنیته داشت. این انقلاب با معرفی فناوری‌های جدید مانند:

• ماشین‌های بخار
• توسعه صنعت کارخانه‌ای

تغییرات گسترده‌ای در روش‌های تولید توزیع و مصرف کالاها ایجاد کرد. این تغییرات اقتصادی به افزایش شهرنشینی، رشد طبقه متوسط و تغییرات در ساختارهای اجتماعی منجر شد.

در کنار تغییرات اقتصادی، مدرنیته در نیمه اول قرن نوزدهم با تحولات فکری و فرهنگی نیز همراه بود. افکار روشنگری قرن هجدهم همچنان تأثیرگذار بودند و به رشد عقل‌گرایی، علم‌گرایی و نقد سنت‌های قدیمی منجر شدند.

این دوره شاهد ظهور جنبش‌های فکری و هنری جدید مانند رمانتیسم، واقع‌گرایی و ناتورالیسم بود که در واکنش به تحولات اجتماعی و صنعتی شکل گرفتند. همچنین، این دوره با تغییرات سیاسی بزرگی مانند انقلاب‌های ۱۸۴۸ در اروپا همراه بود که خواستار آزادی‌های سیاسی، حقوق بشر و دموکراسی بودند.

این تغییرات زمینه‌ساز شکل‌گیری جوامع مدرن اروپایی شدند و نقش اساسی در گسترش مدرنیته به سایر نقاط جهان ایفا کردند.

درباره کتاب

بیش از یکصد و پنجاه سال از تلاش برای آن‌چه نوگرایی و نوسازی جامعه ایرانی خوانده می‌شود می‌گذرد. در آن روزگار (نیمه اول قرن نوزدهم) ممالک غیرغربی از جمله ایران تحت تأثیر تحولات:

• شگرف فلسفی
• علمی
• فنی
• اقتصادی
• سیاسی

دوران جدید مغرب‌زمین قرار گرفتند و به فراخور درک و دریافت خود از آن، مبادرت به تحلیل، اقتباس و اجرای اصولی برای دستیابی به دستاوردهای حیرت‌انگیز آن نمودند.

آن‌چه در اروپای غربی اتفاق افتاد و مدرنیته یا تجدد نام گرفت، به دلایل عمیق تاریخی و فرهنگی برای اولین بار در کشورهای فرانسه، انگلیس و آلمان و تا حدودی ایتالیا رخ داد. دنیای بیرون از این کشورهای اعم از غربی و غیرغربی عامدانه در صدد برآمدند تا دستاوردهای مدرنیته را اقتباس کنند.

از این رو به مدرنیزاسیون یا نوسازی پرداختند. بنا بر این، هدف همه این کشورها برگرفتن صنعت، نهادهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نوین بود ال از غافله تحولات روز دور نمانند. (از دیباچه کتاب)

درباره نویسنده

رضا شیرزادی نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه است که در زمینه‌های جامعه‌شناسی، توسعه و جهانی شدن فعالیت دارد. او تحصیلات خود را در رشته‌های علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی به پایان رسانده است.

با تمرکز بر مسائل توسعه و نوسازی در جوامع در حال گذار، به تحلیل و بررسی ابعاد مختلف جهانی شدن پرداخته است. شیرزادی با رویکردی نقادانه به مباحث توسعه، به بررسی چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی جوامع در حال توسعه و تأثیرات جهانی شدن بر آنها پرداخته است.

او در آثار خود به تحلیل ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشورهای در حال توسعه می‌پردازد و با توجه به تجارب این کشورها، راهکارهایی برای بهبود وضعیت آنها پیشنهاد می‌دهد.

کتاب «نوسازی، توسعه و جهانی شدن» یکی از مهم‌ترین آثار رضا شیرزادی است که در آن به بررسی فرآیندهای نوسازی و توسعه در عصر جهانی شدن می‌پردازد.

او در این کتاب با ارائه تحلیل‌های دقیق و علمی، به بررسی نقش نهادها، سیاست‌ها و ساختارهای اجتماعی در فرآیند توسعه و نوسازی کشورهای در حال توسعه می‌پردازد و تأثیرات جهانی شدن بر این فرآیندها را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد.

شیرزادی با استفاده از رویکردی چندبعدی و ترکیب نظریه‌های مختلف، تلاش می‌کند تا تصویری جامع از چالش‌ها و فرصت‌های موجود در مسیر توسعه و نوسازی جوامع ارائه دهد و به راهکارهایی برای مواجهه با این چالش‌ها اشاره کند.

سایر کتب

از دیگر آثار رضا شیرزادی می‌توان به این موارد اشاره نمود.

• جامعه‌شناسی توسعه: نظریه‌ها و رویکردها (Sociology of Development: Theories and Approaches)، ۱۳۹۵ (۲۰۱۶)؛
• جهانی شدن و فرهنگ (Globalization and Culture)، ۱۳۹۷ (۲۰۱۸).

این آثار به بررسی مسائل توسعه، نوسازی و تأثیرات جهانی‌شدن در جوامع مختلف می‌پردازند و دیدگاه‌های مختلفی را در این زمینه مطرح می‌کنند.