پسا حقیقت

پسا حقیقت اصطلاحی است که به مستندات گسترده قرن بیست و یکم و نگرانی در مورد اختلافات بر سر ادعاهای حقیقت عمومی اشاره دارد. این اصطلاح به صورتی آکادمیک آماده‌سازی و پیشرفت داده شده تا به نظریه‌ها و تحقیقاتی اشاره داشته باشد که علل خاص تاریخی و تأثیرات این پدیده را توضیح می‌دهند.

در حالی که این اصطلاح قبل از سال ۲۰۱۶ به طور آکادمیک و عمومی استفاده می‌شد (سیاست پسا حقیقت)، فرهنگ لغت آکسفورد به طور عامیانه آن را با عبارات «مربوط به شرایطی که در آن حقایق عینی در شکل گیری افکار عمومی تأثیر کمتری نسبت به احساسات و باورهای شخصی دارند»، تعریف کرده است.

این اصطلاح در سال ۲۰۱۶، پس از ابداع و فراگیری این واژه در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده در سال ۲۰۱۶ و همه پرسی برگزیت در بریتانیا، به عنوان واژه سال در فرهنگ لغت آکسفورد جای گرفت. فرهنگ لغت آکسفورد همچنین خاطرنشان می‌کند که پساحقیقت اغلب به عنوان صفتی برای نشان دادن نوع مشخصی از سیاست ـ سیاست پس از حقیقت ـ استفاده می‌شود.

برخی از محققان اینگونه استدلال می‌کنند که پساحقیقت شباهت‌هایی با بحث‌های اخلاقی، معرفتی و سیاسی گذشته در مورد نسبی‌گرایی، پست‌مدرنیته و عدم صداقت در سیاست دارد. دیگرانی هم هستند که اصرار دارند که پساحقیقت به طور خاص به فناوری‌های ارتباطی و شیوه‌های فرهنگی قرن بیست و یکم مربوط می شود.

درباره کتاب

در پشت جلد این اثر اینگونه می‌خوانیم:

امروزه همه ما حقیقت را در اینترنت، مجلات و اخبار جست‌وجو می‌کنیم و باید بدانیم این منابع در اغلب موارد به نفع احزاب و سیاست‌های خاص جهتگیری می‌کنند سیاست‌مداران، قدرتمندان و مدیران فضای مجازی با ابزار و امکانات خود ما را وادار به پذیرش بدون تفکر موضوعات می‌کنند.

موضوع کتاب، منحصر به فرد و متفاوت است. نظریه پساحقیقت به وسیله کسانی که از کم‌ ارزش‌ شدن حقیقت نگران و پشیمان بودند، متولد شد. موضوعی که اگر چه آشکارا جانبدارانه به نظر نمی‌آید، اما دست‌کم یک دیدگاه را مطرح می‌د: اینکه فاکت‌ها و حقیقت در فضای سیاسی این روزها به شدت در معرض خطرند.

در گذشته حتی در بیان حقیقت نیز با چالش‌های بسیار جدی مواجه می‌شدیم، اما تا به حال هیچ گاه به این اندازه از آن به عنوان استراتژی سیاسی در تبعیت از واقعیت استفاده نشده بود. در نتیجه، بحث پساحقیقت تنها به چالش‌برانگیز بودن حقیقت توجه نمی‌شود.

بلکه از آن به عنوان سازوکار جدیدی در چیرگی سیاسی سیاستمداران یاد می‌شود. پس اگر بخواهیم با «مفاهیم ضروری» پساحقیقت آشنا شویم، نمی‌توانیم از سیاست پرهیز کنیم.

این تصمیم ما است که چگونگه به دنیایی که در آن کسی می‌کوشد روی چشمان ما پرده بکشد، واکنش نشان دهیم. حقیقت همچنان اهمیت دارد، چنان که همیشه این طور بوده است. این که خیلی زود به این موضوع پی ببریم به عهده ما است.

درباره نویسنده

لی کامرون مک‌اینتایر، پژوهشگر مرکز فلسفه و تاریخ علم در دانشگاه بوستون است. او نویسنده کتاب «قرون تاریک: موردی برای علم رفتار انسانی» و «پساحقیقت» (کتاب حاضر) است که هر دو توسط انتشارات دانشگاه ماساچوست منتشر شده است.

وی همچنین مدرس درس اخلاق در مدرسه توسعه هاروارد نیز است. او کتاب‌ها و مقالاتی در زمینه فلسفه علوم اجتماعی و همچنین تلاش برای تضعیف علم و پاسخ درخور به این تلاش‌ها برای مخاطبین دانشمند این حوزه منتشر نموده است.

سایر کتب

از دیگر آثار لی مک‌اینتایر می‌توان به این عناوین اشاره نمود:

• قوانین و تبیین در علوم اجتماعی (Laws and explanation in the social sciences)
• دوران تاریک: موردی برای علم رفتار انسان (Dark ages: the case for a science of human behavior)
• احترام به حقیقت: جهل عمدی در عصر اینترنت (Respecting truth: willful ignorance in the internet age)
• شرح تبیین، جستارهایی در فلسفه علوم خاص (Explaining explanation, essays in the philosophy of the special sciences)